Để đảm bảo các quyền lợi cho người thừa kế theo di chúc, pháp luật Việt Nam đã có những quy định cụ thể về việc thừa kế này. Bài viết này, luatdaibang.com sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về quyền thừa kế theo bản di chúc đầy đủ trên quy định pháp luật tại Việt Nam, cùng đón đọc ngay nhé!
Thừa kế theo di chúc là gì?
Hiểu đơn giản thì đây là một hình thức chuyển nhượng tài sản, trong đó người đã qua đời để lại di chúc trước khi mất để quy định việc phân chia tài sản của mình sau khi qua đời.
Di chúc có thể được ghi thành văn bản hoặc nói miệng và sẽ chỉ có giá trị pháp lý khi được chứng nhận bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Thừa kế theo di chúc khác với thừa kế theo luật, trong đó việc phân chia tài sản sẽ được quy định theo quy định của pháp luật.
Việc thừa kế theo cách này có tính linh hoạt cao, cho phép người lập di chúc tự do quy định việc phân chia tài sản của mình theo ý muốn. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc người thừa kế phải tuân thủ các quy định và điều kiện được quy định trong di chúc. Nếu không tuân thủ thì người thừa kế có thể bị loại khỏi danh sách người được thừa kế trong di chúc.
Hình thức thừa kế theo di chúc theo Bộ Luật Dân Sự
Theo quy định của Bộ Luật Dân sự năm 2015, hình thức thừa kế theo di chúc bao gồm hai hình thức chính:
Theo hình thức văn bản
Văn bản là hình thức phổ biến nhất và cũng được coi là hình thức chính thức. Theo đó, người chuyển giao sẽ lập một bản di chúc được ghi thành văn bản để quy định việc phân chia tài sản của mình sau khi qua đời.
Bản di chúc này phải được viết bằng bản thảo tay và có chữ ký của người lập hoặc có giấy tờ chứng minh tên của người lập, trong tường hợp bản di chúc được viết bởi một người khác.
Bản di chúc này sẽ được chuyển giao cho một người được chỉ định làm người thừa kế, gọi là “người thừa kế theo di chúc”. Người thừa kế này sẽ chịu trách nhiệm đưa bản di chúc này đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để được xác nhận và thực hiện quyền thừa kế đã ghi trên văn bản.
Theo hình thức nói miệng
Trong trường hợp người chuyển giao không có điều kiện để viết bản di chúc, hoặc chuyển quyền thừa kế mà không muốn để lại văn bản, họ có thể thực hiện theo hình thức di chúc nói miệng. Tuy nhiên, điều này chỉ được áp dụng trong 2 trường hợp:
- Khi người lập di chúc đang trong tình trạng tử vong và không còn điều kiện để viết một bản di chúc hoàn chỉnh.
- Khi người đó đã qua đời và để lại di chúc nói miệng trước khi qua đời.
Việc thực hiện di chúc qua hình thức nói miệng có giá trị pháp lý, cần có sự chứng nhận của ít nhất từ 2 nhân chứng trở lên. Ngoài ra, di chúc nói miệng cũng phải được ghi thành văn bản và có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Luật thừa kế theo di chúc
Luật thừa kế theo bản di chúc là một trong những vấn đề được quy định cụ thể trong Bộ Luật Dân sự năm 2015. Theo đó, luật quy định những điều kiện và quyền lợi của người thừa kế khi thừa kế những điều trong bản di chúc như sau.
Quyền được thừa kế
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, chỉ có những người được gọi là “người thừa kế hợp pháp” mới có quyền thừa kế theo di chúc. Điều này áp dụng cho cả trường hợp di chúc theo hình thức văn bản hoặc nói miệng.
Hình thức thừa kế theo di chúc bao gồm:
- Người được chỉ định trong di chúc của người chuyển giao là người thừa kế;
- Người có quan hệ huyết thống với người lập di chúc (cha mẹ, con cái, anh chị em);
- Người có quan hệ bằng hôn nhân với người lập di chúc (vợ, chồng);
- Người nuôi dưỡng người người lập di chúc từ nhỏ.
Ngoài ra, cũng có một số trường hợp khác được quy định trong pháp luật như người có quan hệ thân thiết với người thừa kế hoặc những người được chỉ định trong di chúc thừa kế dựa trên lý do bất khả kháng.
Quy tắc ưu tiên thừa kế
Để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế theo di chúc, pháp luật Việt Nam đã quy định một số quy tắc ưu tiên khi thừa kế theo bản di chúc. Trong trường hợp, người thừa kế nếu không đủ điều kiện để thừa kế toàn bộ tài sản theo di chúc thì sẽ xác định theo quy tắc ưu tiên sau:
- Hàng thừa kế đầu gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người qua đời;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông bà nội ngoại, anh chị em ruột của người qua đời; cháu ruột của người chết (ông/bà nội hoặc ông/bà ngoại);
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội/ngoại của người chết; cô/dì/chú/bác/cậu ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là cô/dì/chú/bác/cậu ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội/ngoại.
Nếu không có người thừa kế nào theo quy tắc ưu tiên trên, tài sản sẽ được chuyển nhượng cho Nhà nước theo quy định của pháp luật.
3 vấn đề phức tạp liên quan đến thừa kế theo di chúc
Bên cạnh những điểm tích cực của thừa kế theo bản di chúc, thì hình thức thừa kế này cũng gặp phải một số vấn đề phức tạp trong thực tế. Sau đây là 3 vấn đề phổ biến liên quan đến điều này phổ biến hiện nay.
Tính xác định và minh chứng bản di chúc
Vấn đề đầu tiên liên quan đến thừa kế theo di chúc là việc xác định tính hợp lệ và rõ ràng của bản di chúc. Để đảm bảo tính chính xác và minh bạch của bản di chúc, pháp luật Việt Nam đã quy định những yêu cầu cụ thể về việc lập và minh chứng bản di chúc.
Với bản di chúc bằng văn bản hay bản thảo tay của người thừa kế phải được ghi rõ thông tin về người viết và các điều khoản được quy định. Nếu di chúc được viết bởi một người khác, người viết cần có giấy tờ chứng minh danh tính để xác nhận tính hợp lệ của di chúc.
Còn với bản di chúc nói miệng, thì cũng phải cần được ghi thành văn bản và có sự chứng nhận của ít nhất từ 2 nhân chứng trở lên. Nếu không có giấy tờ chứng minh danh tính của người thừa kế, di chúc cần được xác nhận bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Tính công bằng và bình đẳng trong di chúc
Vấn đề về tính công bằng và bình đẳng trong di chúc cũng là một vấn đề gây tranh cãi và phức tạp. Bởi vì thừa kế theo di chúc cho phép người thừa kế tự do quy định việc phân chia tài sản, nên có những trường hợp mâu thuẫn giữa những người thừa kế về việc phân chia tài sản theo di chúc.
Trong trường hợp một số người thừa kế cảm thấy không công bằng và bình đẳng trong di chúc, họ có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. Pháp luật Việt Nam đã quy định rõ ràng về quy trình và tiêu chí giải quyết tranh chấp thừa kế theo bản di chúc để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình này.
Tính hợp pháp của di chúc
Một vấn đề khác liên quan đến thừa kế theo di chúc là việc xác định tính hợp pháp của di chúc. Để di chúc hợp pháp và có hiệu lực, thì nó sẽ phải tuân thủ các quy định về hình thức và nội dung được quy định trong pháp luật.
Nếu bản di chúc vi phạm các quy định về hình thức hoặc nội dung, người thừa kế có thể yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền không công nhận di chúc đó. Trong trường hợp di chúc bị coi là không hợp pháp, tài sản lúc đó sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật về thừa kế khi không có di chúc.
Biện pháp giải quyết tranh chấp thừa kế theo di chúc
Để giải quyết tranh chấp thừa kế trên bản di chúc một cách hiệu quả và công bằng, các bên liên quan có thể áp dụng 3 biện pháp sau:
- Thương lượng và đàm phán: Trước khi đưa vụ việc ra tòa, có thể thực hiện biện pháp này để tìm ra giải pháp phù hợp và công bằng cho tất cả. Ngoài ra, nó có thể giúp giảm thiểu xung đột và chi phí pháp lý.
- Sử dụng phương tiện hòa giải: Các bên liên quan cũng có thể sử dụng biện pháp này như: Trọng tài hoặc trung tâm hòa giải để giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Khiếu nại và kiện tụng: Đây là lựa chọn cuối cùng nếu không thể giải quyết tranh chấp một cách hòa bình. Quá trình khiếu nại và kiện tụng sẽ đòi hỏi sự can thiệp của cơ quan tư pháp và có quyết định cuối cùng từ phía toà án.
Hãy liên hệ với Luật Đại Bàng để nhận được sự hỗ trợ chuyên nghiệp và toàn diện nhất về dịch vụ tư vấn Di chúc thừa kế. Chúng tôi cam kết cung cấp các giải pháp pháp lý hiệu quả, bảo vệ tối đa quyền lợi của bạn trong mọi tình huống. Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết và bắt đầu bảo vệ tài sản và quyền lợi thừa kế của bạn với Luật Đại Bàng.
Việc thừa kế theo di chúc đang trở thành một hình thức phổ biến và được nhiều người lựa chọn để quyết định về tài sản sau khi qua đời. Tuy nhiên, nó đồng thời đem đến nhiều vấn đề phức tạp và tranh cãi mà cần được giải quyết một cách công bằng và minh bạch. Mọi mong muốn hỗ trợ hay cần tư vấn về luật, quý khách hàng hãy liên hệ với đội ngũ của luatdaibang.com ngay hôm nay.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch,” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.com
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam