Thời hạn xóa án tích là vấn đề được nhiều người quan tâm, đặc biệt là những ai đã từng vướng vào vòng lao lý. Việc nắm rõ quy định về thời hạn được xóa án tích không chỉ giúp họ yên tâm hơn về tương lai mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc tái hòa nhập cộng đồng. Bài viết của Luật Đại Bàng sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về vấn đề này để bạn có thể nắm rõ hơn.
Xóa án tích là gì? Tìm hiểu quy định về việc xóa án tích
Xóa án tích là một quy định về pháp lý cho phép một người đã từng phạm tội, sau khi đã chấp hành xong hình phạt và trải qua một khoảng thời gian nhất định, được coi như chưa từng phạm tội. Nói cách khác, lý lịch tư pháp của người đó sẽ trở nên trong sạch.
Việc xóa án tích sẽ tạo điều kiện cho những người đã từng phạm tội có cơ hội tái hòa nhập cộng đồng, xây dựng lại cuộc sống và được đối xử như những người bình thường khác. Đây là một hình thức khuyến khích những người đã phạm tội tích cực cải tạo, không tái phạm để có một tương lai tốt đẹp hơn.
Theo quy định tại Điều 69 Bộ luật Hình sự 2015, việc xóa án tích được thực hiện theo các quy định từ Điều 70 đến Điều 73 của Bộ luật này. Khi một người được xóa án tích, họ sẽ được coi như chưa từng bị kết án. Ngoài ra, những người bị kết án do lỗi vô ý về tội phạm ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng, cũng như những người được miễn hình phạt, sẽ không bị coi là có án tích.
Những trường hợp xóa án tích theo quy định
Dưới đây là những trường hợp cụ thể để được xóa án tích:
Trường hợp đương nhiên được xóa án tích
Đây là trường hợp người bị kết án, sau khi đã chấp hành xong hình phạt và trải qua một thời gian nhất định không tái phạm, sẽ tự động được xóa án tích mà không cần phải xin Tòa án. Theo quy định của Bộ luật Hình sự, người bị kết án có thể được xóa án tích tự động trong một số trường hợp sau:
Đã chấp hành xong hình phạt: Người đó phải hoàn toàn chấp hành xong hình phạt chính (như phạt tù, phạt tiền) và hình phạt bổ sung (như quản chế, cấm cư trú) nếu có.
Không tái phạm trong thời hạn quy định: Sau khi chấp hành xong hình phạt, người đó không được vi phạm pháp luật và gây ra hành vi phạm tội mới trong một khoảng thời gian nhất định. Thời gian này phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tội danh và hình phạt đã nhận. Cụ thể:
- Tội nhẹ: Nếu bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, hoặc phạt tù nhưng được hưởng án treo, người đó phải không tái phạm trong vòng 1 năm.
- Tội vừa: Nếu bị phạt tù từ 1 đến 5 năm, thời gian không tái phạm là 2 năm.
- Tội nặng: Nếu bị phạt tù từ trên 5 năm đến 15 năm, thời gian không tái phạm là 3 năm.
- Tội rất nghiêm trọng: Nếu bị phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình (nhưng đã được giảm án), thời gian không tái phạm là 5 năm.
Trường hợp đặc biệt: Nếu hình phạt bổ sung (như quản chế, cấm cư trú) có thời hạn dài hơn thời gian không tái phạm quy định ở trên, thì thời hạn xóa án tích sẽ tính đến khi người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
Trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án
Xóa án tích theo quyết định của Tòa án là một quy định pháp luật cho phép người đã từng bị kết án có cơ hội được “làm lại cuộc đời”. Sau khi chấp hành xong hình phạt và đáp ứng đủ các điều kiện nhất định, người đó có thể làm đơn xin Tòa án xét xử xóa án tích. Nếu được Tòa án chấp thuận, người này sẽ được coi như chưa từng bị kết án. Điều kiện để được xóa án tích theo quyết định của Tòa án được quy định như sau:
Theo Điều 71 Bộ luật Hình sự, những người bị kết án về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI (tội phạm về tài sản, tội phạm xâm phạm trật tự công cộng…) có thể được xóa án tích nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:
- Khi họ đã hoàn tất việc chấp hành hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời gian thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện quy định.
- Tòa án sẽ quyết định xóa án tích dựa trên tính chất tội phạm, thái độ chấp hành pháp luật, và thái độ lao động của người bị kết án. Thời gian không thực hiện hành vi phạm tội mới cần thiết để được xóa án tích là: 3 năm đối với phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, hoặc phạt tù đến 5 năm; 5 năm đối với phạt tù từ trên 5 năm đến 15 năm; và 7 năm đối với phạt tù trên 15 năm, tù chung thân, hoặc tử hình đã được giảm án.
- Nếu người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung, thời hạn xóa án tích sẽ tính đến khi hoàn tất hình phạt bổ sung. Nếu từ khi hết thời gian thi hành bản án người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời gian quy định, họ có thể được xóa án tích. Nếu đơn xin xóa án tích bị bác lần đầu, sau 1 năm mới được xin lại; nếu bị bác lần thứ hai trở đi, phải đợi 2 năm mới được xin lại.
Trường hợp đặc biệt xóa án tích
Pháp luật quy định một trường hợp đặc biệt để người bị kết án có cơ hội được xóa án tích sớm hơn. Nếu người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt, tích cực tham gia các hoạt động xã hội và có đóng góp cho cộng đồng, thì cơ quan, tổ chức nơi họ công tác hoặc chính quyền địa phương có thể đề nghị Tòa án xem xét.
Để được xem xét về thời hạn xóa án tích, người đó phải đã chấp hành được ít nhất một phần ba thời hạn quy định chung để được xóa án tích. Tuy nhiên thì quyết định cuối cùng vẫn thuộc về phía Tòa án.
Quy định về thời hạn xóa án tích là bao lâu?
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, thời hạn xóa án tích được tính dựa trên hình phạt chính mà người bị kết án phải chịu cụ thể như sau:
- Nguyên tắc chung: Thời hạn xóa án tích được quy định rõ tại Điều 70 và Điều 71 Bộ luật Hình sự 2015, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tội phạm và hình phạt.
- Trường hợp phạm tội mới: Nếu người đã bị kết án nhưng chưa được xóa án tích lại tiếp tục phạm tội mới và bị kết án thêm, thì thời hạn xóa án tích đối với bản án cũ sẽ được tính lại từ ngày chấp hành xong hình phạt của bản án mới.
- Trường hợp phạm nhiều tội: Khi một người phạm nhiều tội, trong đó có cả tội được xóa án tích tự động và tội phải xin tòa án xóa án tích, thì tòa án sẽ quyết định việc xóa án tích dựa trên quy định tại Điều 71 Bộ luật Hình sự 2015.
- Trường hợp được miễn chấp hành hình phạt: Nếu người bị kết án được miễn chấp hành một phần hình phạt còn lại, thì phần hình phạt này được coi như đã chấp hành xong để tính thời hạn được xóa án tích.
Thời hạn xóa án tích là một vấn đề pháp lý phức tạp, đòi hỏi người dân cần tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi thực hiện các thủ tục liên quan. Việc nắm rõ các quy định về xóa án tích sẽ giúp người dân có thể bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, để có được thông tin chính xác và đầy đủ nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc các cơ quan có thẩm quyền. Nếu bạn có bất kỳ vấn đề nào về pháp lý hãy liên hệ dịch vụ luật sư Hình sự của Luật Đại Bàng để chúng tôi hỗ trợ giải quyết nhanh chóng nhất nhé!
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch,” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.com
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam
